مهمترین رویداد زمان مظفرالدین شاه چه بود

مشروطه، مهم‌ترین رویداد تاریخ معاصر

مشروطه در همه جای دنیا مصدر خیر بوده است و در ایران نیز همچنین. اگرچه کشور ما آنچنان که شاهد بودیم به‌دلیل کم‌تجربگی و نیز غرض‌ورزی‌های بسیار از برکات و ثمرات مشروطه بهره‌ چندانی نگرفت. درحالی که چنین نهضتی هنگامی‌که در ۱۸۵۳ در ژاپن اتفاق افتاد، موجب شد فضایی از رشد و توسعه به دلیل آزادی‌های سیاسی-اجتماعی مستقر در ساختار مشروطیت در آن کشور ایجاد شود و ژاپن را از کشوری پرت و دور افتاده در سال ۱۸۶۸ به کشوری که با بیشتر کشورهای بزرگ دنیا رابطه دیپلماتیک دارد، تبدیل کند. این رشد و توسعه به نحوی بود که در سال ۱۹۰۴ کشور ژاپن توانست در جنگ با یکی از امپراتوری‌های عظیم آن زمان یعنی روسیه طی یک نبرد دریایی شدید بر آنها غلبه کند و روس‌ها در سال ۱۹۰۵ مجبور شدند که معاهده پورتموث را امضا کنند. همین شکست باعث شد که سر و صدای بسیاری در روسیه برپا شود و مردم این کشور مطالبات تازه‌ای را طلب کنند و در نتیجه تزار نیکلای دوم مجبور شد به مردم آزادی‌های بیشتری بدهد و مجلس دوما را تقویت کند و همین مساله بر وضعیت ایران نیز تاثیر گذاشت و نیروهای آزاد اندیش ایران با فشار بر حکومت مظفرالدین شاه، وی را وادار به صدور فرمان مشروطیت کردند.

من همچنان معتقدم بزرگ‌ترین حادثه تاریخ معاصر ما قیام مشروطیت است اما موانعی که در طول تاریخ بر سر این نهضت حق‌طلبانه ایجاد شد، فضا را برای بهره‌برداری مناسب و کافی از آن محدود کرد و نتیجه آن شد که قانون مشروطه که خواهان حقوق برابر برای تمامی افراد جامعه بود، در عمل بر اثر هوس‌های قدرت‌طلبانه پادشاهان دیکتاتور به قانونی بر صفحه کاغذ مبدل شد. اگر امروز از قانون صحبت می‌شود، نتیجه طبیعی نهضت مشروطیت است. اگر امروز و هر روز دیگری می‌گوییم حق داریم درس بخوانیم، آزادی بیان و قلم داشته باشیم و… تمامی آنها وام‌دار نهضتی است که از زمان مشروطیت آغاز شده است. ما قبل از مشروطه چیزی نداشتیم و سرنوشت ما به دست سلاطین خودکامه‌ای بود که براساس منافع شخصی و گروهی خودشان مردمان را مطیع می‌ساختند نه منتقد و معترض (همچنان که سلاطین قاجار عمل کردند.) و تمام سرمایه‌های ملت را صرف هوا و هوس‌های شخصی و مسافرت‌های پر هزینه اما کم فایده کردند.

مهم‌ترین رویدادهای تاریخی هجدهم دی

مظفرالدین شاه قاجار در اثر استمرار بیماری در ۵۴ سالگی درگذشت.

به گزارش ایسنا، مهم‌ترین رویدادهای هجدهم دی را در ادامه به نقل از پایگاه «موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» می‌خوانید.

رویدادهای هجدهم دی

سال ۱۲۸۵

مظفرالدین شاه قاجار در اثر استمرار بیماری در ۵۴ سالگی درگذشت. جنازه وی در تکیه دولت به امانت گذاشته شد تا طبق وصیت آن مرحوم به کربلای معلی حمل شود.

مظفرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۶۹ هجری قمری تولد یافت. وی پنجمین فرزند ذکور و چهارمین ولیعهد ناصرالدین شاه بود. پدرش قبل از وی سه تن از فرزندان ذکور خود را به ولیعهدی تعیین کرد که هر سه در دوران کودکی درگذشتند و چهارمین فرزند ذکور وی مسعود میرزا ظل‌السلطان بود که به علت این که مادرش از قاجاریه نبود، به ولیعهدی انتخاب نشد. مظفرالدین شاه در سال ۱۳۱۳ با مساعی میرزا علی‌اصغرخان‌ امین‌السلطان، صدراعظم، به تخت سلطنت جلوس کرد. پس از یک سال امین‌السلطان را از صدارت خلع و به قم تبعید نمود و میرزا علی‌خان‌ امین‌الدوله را که از رجال مصلح و آگاه و وطن‌دوست و دانشمند بود، به صدراعظمی انتخاب نمود و از وی خواست تا موجبات سفر او را از طریق استقراض به اروپا فراهم کند. امین‌الدوله زیر بار تحمیلات شاه نرفت و مظفرالدین شاه مجدداً امین‌السلطان را با لقب اتابک اعظم صدراعظم نمود. اتابک دو فقره وام با شرایط خانمانسوز از روس‌ها اخذ نمود و شاه را به اروپا برد و پرداخت بدهی را به دوش ملت ایران گذارد. مظفرالدین شاه از شاهان نالایق ایران بوده است و اگر فرمان مشروطیت در زمان او صادر نشده بود، تاریخ درباره وی قضاوت دیگری می‌کرد. ورشکستگی اقتصادی ایران و واگذاری منابع طبیعی و راه‌ها و معادن به خارجی‌ها در زمان او صورت گرفت. او مجموعاً سه سفر به اروپا کرد و در سفر اول در فرانسه به وی سوءقصد شد. به تقلید پدرش سفرنامه نوشت. اولین همسر وی ام‌الخاقان دختر امیرکبیر بود که محمدعلی شاه از بطن وی می‌باشد. حین‌الفوت از وی ۱۸ دختر و شش پسر به نام‌های محمدعلی‌میرزا، ملک‌منصورمیرزا شعاع‌السلطنه، ابوالفتح‌میرزا سالارالدوله، ابوالفضل‌میرزا عضدالسلطان، حسنعلی‌میرزا نصرت‌السلطنه و ناصرالدین میرزا ناصری باقی ماند.

سال ۱۲۸۶

مطبوعات حملات خود را به محمدعلی شاه مجدداً آغاز کردند و نسبت‌های تند و اهانت‌آمیز به وی و خانواده او دادند. روزنامه‌های مساوات و روح‌القدس در این حملات گوی سبقت را از همگنان ربودند.

در تبریز آقا سیدهاشم، سردسته مستبدان، با دو – سه هزار نفر امام‌زاده حمزه را سنگر نمودند و شیخ سلیم که از مشروطه‌خواهان است، قلعه «کرپی» را متصرف و سنگر مشروطه قرار داد. تیراندازی از طرفین آغاز شد و طی دو هفته عده‌ای از طرفین مقتول و مجروح شدند.

سال ۱۲۹۰

در جنگ سختی که بین قوای دولتی و سپاهیان سالارالدوله رخ داد مدعی تاج و تخت ایران شکست خورده عقب‌نشینی کرده و کرمانشاه به تصرف قوای دولتی درآمد.

سال ۱۲۹۹

سیدمحمد طباطبائی یکی از دو زعیم مشروطیت ایران در تهران درگذشت.

سال ۱۳۰۰

مدارس نظام مشیرالدوله و قزاقخانه و ژاندارمری به یک واحد آموزشی به نام مدارس کل نظام تبدیل شد و سرهنگ عزیرالله‌خان در رأس آن قرار گرفت.

سال ۱۳۱۴

علی‌اصغر حکمت کفیل وزارت معارف به پاس اقدامات خود در مورد روز ۱۷ دی به مقام وزارت ارتقاء یافت.

سال ۱۳۲۳

قانون لغو اختیارات اقتصادی دکتر میلسپو رئیس کل دارایی تصویب گردید.

سال ۱۳۳۱

دکتر مصدق طی نامه‌ای از مجلس تقاضای تمدید اختیارات خود را برای یک سال دیگر کرد. پس از قرائت نامه نخست‌وزیر توسط کاظمی، مکی گفت با این وضع از این مجلس استعفا می‌دهم و استعفای خود را روی تریبون گذاشت و طی یک مصاحبه مطبوعاتی مصدق را به هیتلر تشبیه نمود و گفت مصدق مرتکب اشتباهی می‌شود که زیان‌های فاحش و جبران‌ناپذیری برای ایران دارد.

لایحه شورای عالی فرهنگ در تعیین وضع و سازمان این شورا بر طبق اختیارات قانونی نخست‌وزیر تصویب و به وزارت فرهنگ ابلاغ شد. اعضاء شورا به این شرح تعیین گردیدند: حجت‌الاسلام آقا شیخ مهدی حائری یزدی، دکتر شایگان، دکتر صدیقی، دکتر سنجابی، دکتر معین، مهندس حسین شقاقی، دکتر میرسپاسی، احمد مقبلی.

لایحه الغاء عوارض در دهات که بر طبق اختیارات نخست‌وزیر به تصویب ایشان رسیده بود، برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم شد.

سادچیکف، سفیر شوروی، در امور شیلات و مسائل دیگر با مصدق ملاقات و مذاکره کرد.

انتهای پیام